Op het erf van - Jan Willem en Jacquelien Bakker

Bakker Bio (1)

Biologisch dynamisch telen is zoveel mogelijk met de natuur meegaan.

Aan de waddenkust, net buiten het Fries/Groningse dorp Munnekezijl ligt de boerderij van Jan Willem en  Jacquelien Bakker van Bakker Bio. Naast het telen van diverse gewassen houden ze zoogkoeien die zomerdag in het Nationaal Park Lauwersmeer lopen. En dat past natuurlijk prachtig op een biologisch dynamisch bedrijf.

Bakker Bio

In de jaren ‘70 zijn de ouders van Jan Willem van nul af aan begonnen met melkvee. Daardoor hebben ze ook nu nog altijd vleesvee, dat natuurlijk prachtig op een biologisch dynamisch bedrijf past, zegt Jan Willem trots. “Je hebt een rustgewas in je bouwplan met gras-klaver erin, de mest gebruik je weer terug en het restproduct
gaat naar het vee. En ook de boerderij wordt er wel levendig van.”

Familiebedrijf
Het bedrijf runnen Jan Willem en Jacquelien samen. Na jaren in de accountancy gewerkt te hebben, verzorgd Jacquelien nu alles wat er op het bedrijf moet gebeuren naast de teelt. “Met name hou ik me bezig met alles op kantoor, de financiële en personeelsadministratie. Bij de boerderij van mijn schoonouders tegen Munnekezijl aan, staat in het seizoen een kraampje aan de weg met biologische producten. Dit doe ik samen met mijn schoonouders. Die groenten verbouwen we hiernaast in de moestuin, naast de groentes in het groot die Jan Willem met het personeel verbouwt.”

Naast de betrokkenheid van de ouders van Jan Willem, zijn ook hun kinderen Laura (16) en Wilco (14) geïnteresseerd in het biologische bedrijf. “Maar ze moeten zichzelf eerst maar eens ontwikkelen. Het moet ook bij je passen. Dat ze zeer geïnteresseerd zijn is leuk om te zien. Ze helpen graag even mee”, benoemd Jan Willem.

Van gangbaar naar biologisch
Al 23 jaar telen ze bij Bakker Bio biologisch, waarvan de laatste jaren biologisch dynamisch. Maar hoe maak je het besluit om van gangbaar over te gaan naar biologisch telen? “In 2000 zijn we overgegaan op biologisch. Mijn vader was een melkveehouder en het bedrijf was wat aan de kleine kant om daar met twee man op te gaan. Toen heeft hij de koeien verkocht en is in de gangbare akkerbouw doorgegaan, terwijl ik een baan buiten de boerderij had. Maar dat viel financieel allemaal niet mee. De vraag was: Hoe kun je op veertig hectare wel geld verdienen?”, vertelt Bakker. “Toen werden we getipt of de biologische landbouw niet wat voor ons was. In de jaren ‘98 en ’99 werd het erg gestimuleerd vanuit de overheid en waren er veel meer akkerbouwers die omschakelden van gangbaar naar biologisch. Dus toen zijn we ook ingestapt”, legt Jan Willem uit. “En als het dan niet wat is of niet lukt, dan kunnen we altijd nog weer terug naar gangbaar.”

“In het eerste jaar hebben we best wel moeten afzien en veel moeten leren. Dat heeft ook best wel geld gekost. Maar op een gegeven moment dan krijg je de smaak te pakken en dan snap je een beetje hoe het
moet.”

Biologisch dynamisch telen
Het biologisch dynamisch boeren dat gaat in stappen vertelt Jan Willem. “Hoe krijg je je grond vruchtbaarder? Hoe krijg je stabielere opbrengsten? En hoe heb je minder input nodig? Dat zijn vragen die nog meer aan de orde zijn bij een biologisch dynamisch bedrijf.” Vanaf 2005 zijn ze binnen Bakker Bio die weg ingeslagen. Zo zijn ze op teeltbedden gaan telen met vaste rijpaden en hebben ze in het bedrijf een systeem ontwikkeld van niet meer ploegen. Zo kan de aardappelplant ongestoord groeien. “Niet alleen de plant, maar de hele
bodembiologie kan zich ongestoord ontwikkelen”, legt Jan Willem uit. 

“Als biologisch dynamisch akkerbouwer kijk je heel erg naar verbanden tussen de gezondheid van de grond. Je hebt minder mest nodig en je opbrengsten worden stabiel goed. Ook de relatie met vee is belangrijk.” Zo hebben Jan Willem en Jacquelien zelf vee, maar ook werken ze intensief samen met een biologische geitenhouder in de buurt. Het gras van hun gaat naar de geiten en de mest komt terug voor de bemesting van hun land.

“Het biologisch dynamisch telen is extra gericht op het energetische vlak. Dus welke energie heeft een plant nodig om te groeien? De belangrijkste energiebron is de zon, dat weet iedereen. Maar zo heeft alles invloed op de groei van de plant, ook de maan en de planeten. De vraag is wat doe je daar mee en welke  informatie geef je de planten en dieren mee. Dat klinkt snel vaag, omdat we daar nooit in denken. Landbouwscholen en -advies richten zich veel op landbouwtechniek en chemie, een klein beetje op de  biologie, maar niet op het energetische.”

Bloemkool en Next Generation rassen
Het bouwplan is bij Bakker Bio heel vast. “Alles draait bij ons om de bloemkool, omdat die planning heel strak is. Na de bloemkool kun je heel goed aardappels telen. En ook knolselderij, pompoen en grasklaver telen we. Die laatste is natuurlijk ook heel belangrijk. Niet alleen voor ons vee, maar ook voor die bloemkool die dat jaar erop weer op dat land geteeld wordt. Dus de één kan niet zonder het ander.” Op 12 hectare teelt Bakker Bio nog altijd de Agria voor Agrico. Het grootste deel van hun pootgoed zijn de Next Generation rassen Twister, Twinner, Levante en Fenna, met natuurlijk Phytophthora resistentie. Alle rassen worden geteeld vanuit
miniknollen. “Door het starten van miniknollen op je eigen bedrijf is het risico op Rhizoctonia gering en krijg je de beste kwaliteiten qua opbrengst. Bedrijfseigen pootgoed gaat altijd het beste”, aldus Bakker.

Next Generation
In de samenwerking met Agrico is de tijd van Jan Willem in de ledenraad wel een hele mooie tijd geweest. “We zagen Agrico als een afzetorganisatie van één van onze gewassen. Wel een belangrijk gewas, maar we moeten hier altijd onze aandacht verdelen. Tien jaar geleden kwam ik in de ledenraad en dan leer je zo’n organisatie wel van binnen en van buiten kennen. Ook leuk dat we daardoor op bijeenkomsten veel meer mensen kennen, dan alleen de eigen club hier uit de buurt.” Naar de toekomst kijkend zijn de Next 
Generation rassen voor hun bepalend. “We willen gezonde gewassen telen voor gezond voedsel en dus gezonde mensen.”